Có một dòng sông trôi trong mình...

Phận sông

Dạo này thấy mình “bụi bặm” quá, bạn rủ về Long An chơi, bảo sẽ cho ngấm hương vị miền Tây một bữa, xa lánh khói bụi Sài Gòn. Mình hỏi, dắt mình ra sông được không, mình thèm sông lắm. Bạn cười, trời ơi miền tây mà, tha hồ đắm mình trong mênh mang sông nước. Không, mình sẽ không tắm đâu, chỉ muốn bó gối ngồi bên sông, để một bữa thử buông mình làm sông, lại hiền như sông trôi thật an nhiên, thật lặng lẽ, thèm buồn một nỗi như sông cứ rong rãi quên tháng ngày…

 

Mặc định trong mình từ bé, rằng sông thì buồn. Ngày còn ngu ngơ bước giữa hai bờ thực hư tuổi thơ và nhận thức, ba nắm tay dắt mình ra sông Sài Gòn vào một buổi tối trăng treo. Đứng trên thuyền chầm chậm ra khơi, nhìn mặt sông sóng sánh bạc, mắt mình cứ đầy đặn bóng tối cho một nỗi niềm không thể gọi thành tên. Từ đó, mình bắt đầu gọi dòng sông là dòng buồn. Nghĩ chơi vậy cho đa cảm thưở nhỏ thôi. Tới một ngày của tuổi mười chín, tì bụng vào thành phà qua sông Vàm Cống, hòa cùng mưa rót nước xuống làm thành những đóa hoa mưa, lục bình liu riu từng bụi nhẩn nha trôi lại ôm mạn thuyền, thấy mình đang rẽ đôi dòng, con nước chấp chới ngó theo, chợt hiểu mình đã chọn đa đoan làm bạn mất rồi! Dòng của những phận đời lênh đênh. Dòng của những nỗi nhớ miên man, nhớ chẳng bao giờ tan được, và chẳng bao giờ giống nhau, như khi nhìn sông dẫu cạn trơ lòng đáy, con người ta vẫn hoài niệm về một dòng sông khác đã từng chảy nơi này, chẳng ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông.

Ly biệt là một khuôn mặt khác của sông. Con sông nhiều khi không dài, bằng sức người có thể đi hết, vậy mà trong mắt người tiễn đưa, sông rộng đến vô bờ, và thăm thẳm mùa chia xa. Sáo đã sang sông không một lần trở lại, em theo gót chồng như chìm hẳn vào dòng sông bội bạc. Mình mơ hồ sợ nếu một mai cũng sắm vai người qua sông, liệu mình có quên được một đuôi mắt dài hun hút phong trần lặng lẽ vuốt theo, cái nắm tay vụng về ân cần sợ mình té ngã, cái chạm khẽ làm tim mềm rượi của ngày xưa người có nỡ vùi vào sông cất giùm không? 

“Anh có còn mê sông hồ qua từng mùa…”

Đôi khi, quay đầu không phải là bờ. Bờ là những toan tính thiệt hơn, những tị hiềm, những an phận, còn sông là sự buông bỏ, là nhún nhường một chút, là lặng lẽ nép mình chảy thong thả bên đời. Có những ngày nhìn thấy sông trước mắt, nhưng mình còn ray rứt neo đậu ở một bến cát gió bụi nào đó nên ngoảnh mặt đi, sông thì mênh mông trước mặt, bờ thì ngắn ngủi, vậy mà khi ngoảnh lại, ta đã bỏ quá xa sông rồi, ta đã dầm chìm trong đất cỏ bờ khô. Một kế hoạch còn dang dở, một người ta phải ghét cho bõ lòng ganh tị, hay mình còn bận một bữa ăn, bận đi chơi, mà không có thời gian nghĩ cho một người ở xa ngày đêm thương nhớ. Tại sao mình không nán lại đi hết chuyến xe buýt chỉ vì một đĩa nhạc hay? Tại sao không chọn một hành lang đầy gió để lắng nghe nỗi buồn mà lại chọn lớp học ngột ngạt? Tại sao và tại sao? Ta được gì và mất gì khi làm sông? Mấy ai dám buông mình khỏi những định kiến, khỏi vách chắn mình đã cố dựng lên, để rồi từ lâu, nơi đó chễm chệ một tường vôi bệ vệ kiên cố. Bờ luôn có một hấp lực mạnh mẽ đủ sức giữ chân những hình nhân bụi tro yếu đuối.

Sông là một loại kí ức tổ tông ăn lan vào những tâm hồn Đông phương. Sông trong mình là những khi ngủ quên trên giòng tóc buồn, đen tuyền tựa dòng đêm, thấy dịu dàng yên ủi như dầm mình trong sông. Mình muốn nuôi tóc dài, như nuôi nỗi buồn xanh xao sống bằng máu chính mình, khi buồn chảy ra từ tâm tư thì chẳng có gì phải ghét bỏ buồn nữa hết. Khi biết quý buồn cũng là khi mình biết giá trị của dòng sông, để thêm yêu cội nguồn nay đã dần phơi xương trắng vì những ngọn gió ngoại lai.

Ngẩn ngơ hoài với những dòng sông xanh ngắt hoang liêu gió, mình đã quên mất trong mình cũng có một phận sông. Mình sẽ tập thôi ngóng vọng, sẽ thôi chấp chới những niềm vui xa xỉ, để về đây ngồi nghe sông khóc ri rỉ, lặng lẽ xoa tim mình vào vách hồn chính mình. Xin lỗi sông, tiếng khóc ấy bấy lâu mình giấu khuất hay bỏ quên vì mải miết nắn dòng chảy theo ngõ hồn nơi khác…

Men Kim Nguyễn Kiều Oanh

12/1/2013